Budynek Polskiego Radia przy al. Niepodległości 77-85 w Warszawie. Fot. Adrian Grycuk (Wikimedia)
Budynek Polskiego Radia przy al. Niepodległości 77-85 w Warszawie. Fot. Adrian Grycuk (Wikimedia)

Zapraszamy na spotkanie autorskie z Andrzejem Rogińskim do Biblioteki m.st. Warszawy na ul. Koszykową.

Spotkanie:

  • 20 listopada 2025
  • godzina 17:30
  • sala konferencyjna
  • Gmach im. St. Kierbedzia
  • ul. Koszykowa 26/28
Tajemnice Mokotowa - zaproszenie na spotkanie z autorem. Fot. mat. prasowy
zaproszenie na spotkanie z autorem.

Książka „Tajemnice Mokotowa” ukazuje mało znane historie z dziejów dzielnicy.

Poznamy założenie pałacowo-ogrodowe księżnej Elżbiety Lubomirskiej „Mon Coteau”, od którego wywodzi się nazwa Mokotów. Jego pozostałości to Gołębnik, Domek Mauretański i Pałac Szustra. Tu hrabia de Lille, przyszły król Francji Ludwik XVIII, w czasie wygnania, miał w 1805 r. na krótko szukać schronienia w Domku Mauretańskim. Natomiast Pałac Szustra stoi na miejscu dawnego dworu kupca Burbacha, gdzie więziony był car Rosji Wasyl IV Szujski z braćmi.

Dowiemy się o mokotowskich początkach Polskiego Radia.
Polskie Radio spółka z ograniczoną odpowiedzialnością licencję na budowę i eksploatację radiofonii otrzymała 18 sierpnia 1925 r.  Stał za nią polski kapitał reprezentowany przez koncern „Siła i Światło”. Organizatorem radia był Zygmunt Chamiec, a pierwszy nadajnik zamontowano przy ulicy Narbutta. W latach 1926–1929 w Polskim Radiu trzykrotnie wystąpił Józef Piłsudski.

Wśród rozdziałów o Powstaniu Warszawskim znajdziemy też historię utworu „Marsz Mokotowa”. Autorem słów piosenki był Mirosław Jezierski „Karnisz” a muzykę skomponował jego przełożony, Jan Kazimierz Markowski „Krzysztof”. Popularność pieśni zawdzięczamy Mieczysławowi Foggowi, który podczas Powstania dawał nawet po trzy koncerty dziennie. Utwór, opublikowany w powstańczym piśmie „Baszta”, kanałami przyniósł mu kurier. Do dzisiaj codziennie kurant z Gołębnika wygrywa melodię „Marszu Mokotowa”.

Kotwica – znak Polski Walczącej to opowieść o bohaterstwie czasów okupacji i okresu stalinowskiego. Nad Mokotowem do dziś góruje pomnik z kotwicą, zaprojektowany przez Eugeniusza Ajewskiego „Kotwę”, który w 1949 r. w przeddzień zakazanego wówczas święta 3 Maja namalował na gzymsie zniszczonego gmachu Prudentialu napis:

NIECH ŻYJE 3 MAJA NIECH ŻYJE POLSKA

oraz znak Polski Walczącej.
Nad budynkiem w miejsce czerwonego sztandaru pojawiła się biało-czerwona flaga.

Przeczytamy, jak komunista Włodzimierz Sokorski zadbał o ulokowanie wybitnych artystów w odbudowanym domu przy ul. Odolańskiej. Mieszkały tam m.in. aktorki Mieczysława Ćwiklińska, Irena Eichlerówna, Irena Horecka, Stanisława Perzanowska oraz Hanna Skarżanka. Wśród lokatorów byli także kompozytor Andrzej Panufnik, tenor Franciszek Arno oraz baryton Albin Fechner. W mieszkaniu Eichlerówny znajdowało się podwyższenie służące za scenę, na której aktorka ćwiczyła swoje role.

W książce znajdziemy też dzieje Instytutu Moralnej Poprawy Dzieci, skoczni narciarskiej, spółdzielczej zabudowy mieszkaniowej, Supersamu, pomnika Matejki, kradzieży Dzwonu Pokoju. Dowiemy się również o budynku, który prawie wpadł do wykopu po kinie Moskwa, podziemnej kuchni przy Królikarni, czy o wsi Siekierki.

Te i wiele innych opowieści zebranych w „Tajemnicach Mokotowa” pozwolą nam inaczej spojrzeć na znane i te nieznane zakątki dzielnicy.

Andrzej Rogiński przez 25 lat wydawał i redagował tygodnik „Południe” toteż nic dziwnego, że ostatni rozdział jego najnowszej książki jest opisem aktywności periodyku.

Andrzej Rogiński

Dziennikarz specjalizujący się w problematyce samorządowej, spółdzielczej i zagadnieniach transportu publicznego, varsavianista. W latach 1994–2019 wydawca i redaktor naczelny tygodnika „Południe”. Inicjator powołanego w 1982 r. Społecznego Komitetu Budowy Metra, a od 2005 r. prezes tego stowarzyszenia. Autor książek „Bitwy o metro”, „Historia Ursynowa”, „Okiem dziennikarza”, „Metro w Warszawie”, „Dziennikarskie świadectwa historii parafii”, „Metro w Polsce”. Wielokrotnie wyróżniany za działalność społeczną i dziennikarską, m.in. Nagrodą m.st. Warszawy i odznaczeniami państwowymi.